Xu hướng cổ phiếu liên quan đến quốc phòng: Nhìn từ tình hình địa chính trị để đánh giá giá trị đầu tư của ngành công nghiệp quốc phòng

Hiện nay, tình hình toàn cầu đang có những dòng chảy ngầm mạnh mẽ, xung đột Ukraine-Russia, bất ổn Trung Đông liên tục diễn ra, các quốc gia tăng cường chuẩn bị quân sự trở thành xu hướng không thể đảo ngược. Khác với chiến tranh tiêu hao lực lượng truyền thống, xung đột quân sự hiện đại ngày càng nhấn mạnh vào công nghệ — nhu cầu về các lực lượng chiến đấu mới như tập đoàn drone, hệ thống tên lửa chính xác, chiến tranh thông tin tăng vọt. Sự chuyển đổi này thúc đẩy chi tiêu quốc phòng toàn cầu tăng đều đặn, đồng thời mở ra cơ hội mới cho các nhà đầu tư vào cổ phiếu khái niệm quốc phòng.

Logic cốt lõi của cổ phiếu khái niệm quốc phòng

Theo nghĩa rộng, cổ phiếu khái niệm quốc phòng đề cập đến các doanh nghiệp niêm yết cung cấp sản phẩm và dịch vụ trực tiếp hoặc gián tiếp cho Bộ Quốc phòng chính phủ. Từ các hệ thống vũ khí lớn đến các linh kiện quân sự, rồi đến vật tư hậu cần cơ bản, toàn bộ chuỗi ngành công nghiệp này rất lớn và phức tạp.

Hiện nay, biến động trong cấu trúc địa chính trị ảnh hưởng sâu sắc đến hướng phân bổ ngân sách quốc phòng. Trong bối cảnh giảm sinh, các quốc gia ngày càng thích dùng công nghệ để thay thế nhân lực — ví dụ, dùng drone trinh sát thay cho các đơn vị trinh sát, dùng tên lửa chính xác thay cho các cuộc oanh tạc quy mô lớn. Sự chuyển đổi này có nghĩa là ngân sách quốc phòng từ trang bị bộ binh truyền thống chuyển dần sang lĩnh vực không gian, hàng không, thông tin, thúc đẩy mạnh mẽ sự tăng trưởng của các cổ phiếu khái niệm quốc phòng liên quan.

Các yếu tố quan trọng khi đầu tư vào cổ phiếu khái niệm quốc phòng

Trước khi phân tích các cổ phiếu cụ thể, nhà đầu tư cần làm rõ ba vấn đề cốt lõi:

Tỷ trọng kinh doanh quốc phòng quyết định tiềm năng tăng trưởng

Nhiều doanh nghiệp tham gia vào lĩnh vực kết hợp quân dân, tỷ lệ doanh thu từ quốc phòng rất khác nhau. Nếu một công ty có tỷ lệ đơn hàng quốc phòng dưới 20%, thì hiệu suất cổ phiếu của họ chủ yếu bị ảnh hưởng bởi hoạt động dân dụng, khó có thể hưởng lợi đầy đủ từ tăng trưởng ngân sách quốc phòng.

Hướng nhu cầu trong tương lai quyết định triển vọng dài hạn

Trong 5 năm qua, tốc độ tăng ngân sách quốc phòng của Không quân và Hải quân rõ ràng vượt xa Lục quân, cho thấy các nhà cung cấp trong lĩnh vực hàng không, hàng hải, không gian, tên lửa có tiềm năng tăng trưởng cao hơn. Ngược lại, các nhà sản xuất vũ khí mặt đất truyền thống có thể chậm lại trong đơn hàng.

Rủi ro từ hoạt động dân dụng quyết định độ ổn định của cổ phiếu

Trong số các doanh nghiệp dẫn đầu ngành quốc phòng, không ít có quy mô hoạt động dân dụng đáng kể. Các doanh nghiệp này đối mặt với rủi ro kép — nhu cầu quân sự ổn định, nhưng thị trường dân dụng có thể biến động, gây ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu suất chung, thậm chí dẫn đến sụt giảm giá cổ phiếu do lỗi sản phẩm hoặc kiện tụng.

Các cổ phiếu khái niệm quốc phòng dẫn đầu tại Mỹ

Lockheed Martin(LMT)：Thuần quân sự

Lockheed Martin là nhà thầu quốc phòng lớn nhất thế giới, hơn 90% doanh thu đến từ lĩnh vực quốc phòng, sản phẩm chính gồm tên lửa, hàng không, không gian. Công ty hưởng lợi lâu dài từ chiến lược nâng cấp quốc phòng của Mỹ, cổ phiếu tăng trưởng ổn định. Từ góc độ dài hạn, đây là ví dụ điển hình của cổ phiếu khái niệm quốc phòng.

Raytheon Technologies(RTX)：Tiềm ẩn rủi ro tăng trưởng

Raytheon cũng là một trong năm nhà cung cấp vũ khí lớn của Mỹ, đơn hàng quốc phòng duy trì tăng trưởng ổn định. Tuy nhiên, gần đây công ty gặp vấn đề — các linh kiện kim loại bột cung cấp cho máy bay Airbus A320neo có lỗi, dễ gây rạn động cơ trong môi trường áp lực cao. Vấn đề này kéo theo kiện tụng và chi phí sửa chữa lớn, dự kiến trong 3-4 năm tới, mỗi năm cần kiểm tra chất lượng khoảng 350 máy bay, chu kỳ sửa chữa kéo dài tới 300 ngày. Dù phần quốc phòng vẫn ổn định, nhưng khó khăn trong lĩnh vực hàng không dân dụng đã kéo giảm hiệu suất chung của cổ phiếu. Nhà đầu tư cần theo dõi sát tiến trình giải quyết vấn đề của công ty.

Northrop Grumman(NOC)：Lựa chọn dài hạn với lợi thế cạnh tranh sâu

Northrop Grumman là nhà sản xuất quốc phòng thứ tư toàn cầu, đồng thời là nhà sản xuất radar lớn nhất thế giới, gần như 100% doanh thu từ quốc phòng. Công ty dẫn đầu về công nghệ, đặc biệt trong lĩnh vực răn đe chiến lược (không gian, tên lửa, liên lạc). Đáng chú ý, Northrop liên tục tăng cổ tức bằng tiền mặt 18 năm liên tiếp, phản ánh khả năng sinh lời ổn định và niềm tin của ban lãnh đạo vào triển vọng dài hạn. Năm nay, công ty đẩy nhanh kế hoạch mua lại cổ phiếu trị giá 50 tỷ USD, nhằm bảo vệ quyền lợi cổ đông. Khi cạnh tranh quốc phòng toàn cầu tiếp tục tăng nhiệt, đơn hàng và lợi nhuận của Northrop sẽ có nền tảng vững chắc.

General Dynamics(GD)：Lựa chọn phòng thủ với dòng tiền ổn định

General Dynamics là một trong năm nhà cung cấp vũ khí lớn của Mỹ, cung cấp cho cả ba quân chủng. Mặc dù tỷ lệ doanh thu từ quốc phòng tương đối thấp (khoảng 75%), lĩnh vực dân dụng chủ yếu là máy bay cá nhân cao cấp (Gulfstream), có khả năng chống chịu tốt trước biến động kinh tế. Dữ liệu lịch sử cho thấy, trong thời kỳ khủng hoảng tài chính 2008 và đại dịch COVID-19 năm 2020, lợi nhuận của công ty không giảm rõ rệt. Công ty đã tăng cổ tức liên tục 32 năm, gọi là “dân tộc cổ tức”, rất hiếm trong các doanh nghiệp niêm yết tại Mỹ. Dù tốc độ tăng trưởng doanh thu không nhanh, nhưng nhờ kiểm soát chi phí và hoạt động ổn định, công ty mang lại lợi nhuận dài hạn đáng tin cậy cho cổ đông.

Boeing(BA)：Cơ hội quốc phòng trong khó khăn dân dụng

Boeing vừa có vai trò dân dụng vừa quân sự, chiếm lĩnh thị trường máy bay chở khách toàn cầu. Tuy nhiên, sự kiện dừng bay 737MAX và tác động của đại dịch COVID-19 đã gây tổn thất nặng nề cho hoạt động dân dụng. Thêm vào đó, ngành công nghiệp máy bay thương mại Trung Quốc đang phát triển nhanh nhờ chính sách hỗ trợ, có khả năng dần lấy mất thị phần của Boeing trong dài hạn. Về mặt quốc phòng, các đơn hàng như máy bay ném bom B52, trực thăng Apache của Boeing vẫn ổn định, nhưng không thể bù đắp cho sự suy giảm của lĩnh vực dân dụng. Do đó, chiến lược phù hợp với Boeing là “mua đáy chứ không theo đuổi đỉnh”.

Caterpillar(CAT)：Cổ phiếu khái niệm quốc phòng biên

Caterpillar thường được gọi là “cổ phiếu khái niệm quốc phòng”, thực tế doanh thu từ quốc phòng chưa đến 30%, chủ yếu vẫn là máy móc xây dựng. Công ty hưởng lợi từ đầu tư hạ tầng toàn cầu và nhu cầu khoáng sản, không phải là người hưởng lợi chính từ quốc phòng, mà là chỉ số kinh tế chu kỳ. Sau chiến tranh hoặc thảm họa, việc tái thiết thành phố sẽ thúc đẩy nhu cầu thiết bị, nhưng đây chỉ là yếu tố phụ.

Cơ hội phân bổ cổ phiếu khái niệm quốc phòng tại Đài Loan

Tình hình eo biển Đài Loan gia tăng căng thẳng trực tiếp thúc đẩy ngân sách quốc phòng địa phương. Trong hai năm qua, Đài Loan và Trung Quốc đều tăng chi tiêu quốc phòng, tạo ra một loạt cổ phiếu khái niệm quốc phòng nội địa.

Thunder Tiger Technology(8033.TW)：Từ đồ chơi đến quốc phòng

Thunder Tiger ban đầu là nhà sản xuất đồ chơi máy bay điều khiển từ xa, sau khi ứng dụng quân sự của drone bùng nổ, công ty đã chuyển đổi thành nhà cung cấp quốc phòng thành công. Năm 2022, giá cổ phiếu tăng mạnh, trong tương lai, nhu cầu mua sắm drone quân sự tăng lên, triển vọng rất đáng mong đợi.

Hanxiang(2634.TW)：Lựa chọn ổn định của kết hợp quân dân

Hanxiang hoạt động trong lĩnh vực quân sự và dân dụng, chủ yếu là máy bay huấn luyện, lĩnh vực dân dụng là bảo trì và bán linh kiện máy bay. So với các doanh nghiệp có rủi ro cao do hoạt động đơn ngành, Hanxiang có phân tán hoạt động, khả năng chống rủi ro tốt hơn. Chỉ cần ngành hàng không phát triển tốt, thị trường bảo trì và sửa chữa sẽ duy trì nhu cầu ổn định, đơn hàng tăng trưởng cân đối. Hiệu suất cổ phiếu của công ty do đó ổn định hơn so với các doanh nghiệp như Raytheon, Boeing, vốn gặp nhiều vấn đề.

Khung đầu tư cổ phiếu khái niệm quốc phòng

Lấy lý thuyết của nhà đầu tư vĩ đại Buffett, các mục tiêu đầu tư chất lượng cần thỏa mãn ba điều: ngành dài hạn đủ lớn, lợi thế cạnh tranh sâu, dòng tiền đủ dồi dào. Cổ phiếu khái niệm quốc phòng hội tụ đủ ba yếu tố này.

Ngành dài hạn vĩnh cửu

Lịch sử loài người là lịch sử xung đột. Nhu cầu quân đội chưa từng dừng lại từ xưa đến nay, và tương lai cũng vậy. Điều này đảm bảo ngành này có “đường đua dài”.

Lợi thế công nghệ dẫn đầu, rào cản cạnh tranh cao

Các doanh nghiệp quốc phòng sở hữu công nghệ tiên tiến thường dẫn trước lĩnh vực dân dụng 5-10 năm. Các thành quả R&D tiên tiến nhất thường nằm trong phòng thí nghiệm quân sự và ứng dụng chiến trường, trong khi dân dụng đã lạc hậu. Quan trọng hơn, các quyết định mua sắm liên quan đến an ninh quốc gia đòi hỏi xây dựng niềm tin lâu dài, rào cản gia nhập cực cao. Một khi doanh nghiệp đã thiết lập mối quan hệ cung ứng với chính phủ, khó bị thay thế. Nhiều công nghệ cốt lõi còn được đưa vào bằng sáng chế quốc gia hoặc thỏa thuận cung cấp độc quyền, càng làm tăng lợi thế của các doanh nghiệp dẫn đầu.

Lợi thế khu vực thúc đẩy tăng trưởng

Thế giới hiện đang dần rút khỏi toàn cầu hóa kinh tế, quay về chính trị khu vực. Thời Trump, luận điểm “sản xuất trở về Mỹ” lại nổi lên, các khung hợp tác đa phương giảm đi, các quốc gia nâng cao chuẩn bị quân sự. Dự kiến trong dài hạn, chi tiêu quốc phòng toàn cầu sẽ duy trì xu hướng tăng. Nguyên nhân chính khiến cổ phiếu quốc phòng giảm mạnh là “giảm quân”, nhưng trong bối cảnh địa chính trị hiện tại, rủi ro này cực thấp. Do đó, tiềm năng tăng trưởng có thể gọi là “tuyết đủ ẩm”.

Rủi ro trong quyết định đầu tư

Điểm hấp dẫn chính của cổ phiếu khái niệm quốc phòng đến từ phần “quân sự thuần túy”. Trước khi đầu tư, cần nghiên cứu kỹ tỷ lệ doanh thu quốc phòng, rủi ro hoạt động dân dụng, các rủi ro pháp lý. Nhiều khi, đơn hàng quốc phòng tăng không thể đẩy giá cổ phiếu lên, vì các yếu tố tiêu cực trong lĩnh vực dân dụng còn nặng nề hơn — chính là bài học của Raytheon và Boeing.

Ngoài ra, khách hàng của cổ phiếu khái niệm quốc phòng (chính phủ và quân đội) quyết định doanh nghiệp khó phá sản, nhưng “lợi thế niềm tin” này không đồng nghĩa với cổ phiếu chắc chắn tăng giá, còn phải xem xét tình hình tài chính, cạnh tranh ngành, biến động thị trường dân dụng.

Tóm lại

Cổ phiếu khái niệm quốc phòng là một trong những mục tiêu phân bổ dài hạn có lợi thế đặc biệt, nhưng khi chọn lựa cần cẩn thận. Nhà đầu tư nên ưu tiên các doanh nghiệp có tỷ lệ quốc phòng cao, công nghệ dẫn đầu, hoạt động dân dụng ổn định, đồng thời theo dõi sát biến động chính trị toàn cầu và ngân sách quốc phòng. Hiện tại, có thể bắt đầu phân bổ cổ phiếu khái niệm quốc phòng qua nền tảng Mitrade để giao dịch trực tiếp cổ phiếu Mỹ và Đài Loan, nắm bắt cơ hội dài hạn từ đợt nâng cấp công nghệ quân sự này.

Tổng thể, cổ phiếu khái niệm quốc phòng là một trong những con đường đầu tư có độ chắc chắn cao nhất hiện nay, nhưng lựa chọn hợp lý và quản lý rủi ro cũng vô cùng quan trọng.