Nên chọn ví lạnh hay ví nóng? Bài viết này giúp bạn hiểu rõ giải pháp tối ưu cho quản lý khóa riêng

Đau điểm trong việc lưu giữ tài sản Tiền điện tử

Khi hoạt động trên chuỗi ngày càng phổ biến, ngày càng nhiều người bắt đầu tiếp xúc với ví nóng để quản lý tiền ảo. Nhưng đi kèm đó là các vấn đề — mất khoá riêng, bị đánh cắp cụm từ ghi nhớ, tài sản biến mất không rõ nguyên nhân liên tiếp xảy ra. Chính vì vậy, ví lạnh đã tăng trưởng mạnh trong vài năm qua. Nhưng trên thị trường có nhiều loại ví lạnh khác nhau, làm thế nào để chọn đúng?

Ví lạnh vs Ví nóng: Hiểu từ bản chất

『Ví tiền điện tử』là một loại ví kỹ thuật số dùng để gửi, nhận, lưu trữ và chuyển nhượng các tài sản ảo như Bitcoin (BTC), Ethereum (ETH), Dogecoin (DOGE) v.v. Tùy theo vị trí lưu trữ, có thể chia thành hai loại chính:

Ví nóng (ví phần mềm) lưu trữ trên máy tính, điện thoại di động hoặc thiết bị trực tuyến khác, bao gồm ví ứng dụng và ví máy tính để bàn. Tiện lợi nhưng do luôn kết nối internet, dễ trở thành mục tiêu của hacker.

Ví lạnh (ví ngoại tuyến) là ví lưu trữ khoá riêng trên thiết bị không kết nối internet, chủ yếu là ví phần cứng, còn có cả ví giấy và USB. Ví lạnh cách ly vật lý giúp bảo vệ tốt hơn, nhưng thao tác phức tạp hơn.

Ví lạnh bảo vệ tài sản của bạn như thế nào?

Nguyên lý hoạt động cốt lõi của ví lạnh rất đơn giản — lưu trữ khoá riêng ngoại tuyến. Cụ thể gồm hai bước:

Bước 1: Tạo cặp khoá công khai và khoá riêng

Khi thiết lập ví lạnh, hệ thống sẽ tạo ra một cặp khoá bằng thuật toán mã hoá. Khoá công khai (địa chỉ) tương tự như số tài khoản ngân hàng, có thể chia sẻ công khai để nhận tiền. Khoá riêng chính là “mật khẩu”, nắm giữ quyền kiểm soát toàn bộ tài sản trong ví. Để dễ nhớ, khoá riêng thường được chuyển đổi thành 12 hoặc 24 từ bằng tiếng Anh, gọi là cụm từ ghi nhớ (mnemonic).

Bước 2: Lưu trữ vật lý cách ly

Ví lạnh không kết nối internet, sử dụng phương thức lưu trữ hoàn toàn ngoại tuyến để giữ khoá riêng. Phương pháp này giúp chống lại hacker và phần mềm độc hại hiệu quả. Lưu ý rằng một ví lạnh thường chỉ quản lý một khoá riêng, nhưng có thể nhập khoá riêng từ các thiết bị hoặc ví nóng khác.

Các loại ví cứng đáng tin cậy trên thị trường

Theo dữ liệu của Blockchain.com, năm 2022, số người dùng ví Tiền điện tử toàn cầu đã đạt 80 triệu. Research And Markets dự báo, thị trường ví phần cứng sẽ phát triển lên 36 tỷ USD vào năm 2032. Trong cuộc cạnh tranh khốc liệt, các nhà sản xuất liên tục nâng cao chứng nhận an toàn, mở rộng hỗ trợ chuỗi chéo, đa dạng đồng tiền. Dưới đây là ba sản phẩm được đánh giá cao về uy tín và thị trường:

Dòng Ledger Nano

Do công ty Ledger của Pháp sản xuất, đạt tiêu chuẩn chứng nhận an toàn CC EAL 5+. Ví này hỗ trợ hơn 5000 loại tiền điện tử, kích thước 72mm×18.6mm×11.75mm, nặng 32g. Hỗ trợ kết nối USB và Bluetooth, phù hợp nhiều thiết bị. Giá bán từ 150-300 USD.

Dòng Trezor

Sản phẩm của công ty SatoshiLabs của Cộng hòa Séc, sử dụng chip STM32F427. Kích thước nhỏ gọn (60mm×30mm×6mm), chỉ nặng 12g, có màn hình cảm ứng. Hỗ trợ hơn 1400 loại tiền điện tử, giá từ 70-219 USD.

imKey

Phát triển bởi công ty mẹ của ví imToken nổi tiếng toàn cầu, dùng chip Infineon, đạt chứng nhận an toàn CC EAL 6+. Đã qua hơn 4 năm thị trường kiểm nghiệm, thiết bị mỏng nhẹ (8.1g, kích thước 64mm×38mm×2.3mm). Hỗ trợ 12 chuỗi công khai, hơn 100 loại tiền ảo và NFT (chuẩn ERC-721, ERC-1155). Giá khoảng 130 USD.

Làm thế nào để chọn ví lạnh phù hợp?

Khi chọn ví lạnh, cần đánh giá theo bốn tiêu chí:

Khả năng bảo vệ

Giá trị cốt lõi của ví lạnh là an toàn. Trước khi mua, cần xác nhận loại công nghệ mã hoá, có hỗ trợ xác thực đa lớp hay không, và đã được chứng nhận an toàn ngành (như CC EAL) chưa.

Tương thích

Trước khi đặt hàng, xác nhận ví có hỗ trợ các loại tiền điện tử bạn đang sở hữu không. Dù phần lớn ví lạnh hỗ trợ hàng nghìn token, nhưng một số sản phẩm chỉ tập trung vào các đồng chính.

Giá cả và đầu tư

Giá ví lạnh dao động lớn, từ các lựa chọn giá rẻ đến cao cấp. Trước khi mua, hãy đánh giá xem khoản đầu tư này có đáp ứng đúng nhu cầu thực tế của bạn không, tránh mua những tính năng không cần thiết.

Trải nghiệm sử dụng

Giao diện của các ví khác nhau rõ rệt. Chọn sản phẩm có thao tác trực quan, dễ nhìn sẽ giảm thiểu khó khăn trong quản lý tài sản. Tham khảo trang chính thức và đánh giá của người dùng là cách tốt nhất để hiểu trải nghiệm thực tế.

Ba bước sử dụng ví lạnh

Ký và mở khoá

Kết nối ví lạnh với điện thoại hoặc máy tính, nhập PIN hoặc mật khẩu để mở khoá thiết bị, sau đó có thể bắt đầu giao dịch. Lúc này, khoá riêng vẫn giữ ở trạng thái ngoại tuyến.

Xác nhận giao dịch

Sau khi khởi tạo giao dịch, xác nhận trực tiếp trên thiết bị ví lạnh (hoặc qua phần mềm kết nối). Khi đã xác nhận chính xác, gửi đi, rồi ngay lập tức ngắt kết nối, khoá riêng trở về trạng thái bảo vệ ngoại tuyến. Lưu ý: Không kết nối ví lạnh với DApp lạ, để tránh mất an toàn.

Bảo quản và sao lưu cẩn thận

Dù ví phần cứng hiện đại có khả năng chống rơi, chống nước, chống cháy, nhưng vẫn cần tránh va đập mạnh. Đồng thời, nên sao lưu khoá riêng và cụm từ ghi nhớ bằng giấy hoặc USB, cất giữ ở nơi an toàn (như két sắt).

Ví lạnh vs Ví nóng: So sánh toàn diện

Các câu hỏi thường gặp và giải pháp

Mất hoặc hỏng ví lạnh

Chỉ cần khoá riêng hoặc cụm từ ghi nhớ chưa bị lộ, sau khi mua thiết bị mới, dùng bản sao lưu để khôi phục, tài sản sẽ được lấy lại hoàn toàn.

Quên khoá riêng và cụm từ ghi nhớ

Cụm từ ghi nhớ là cứu cánh khi mất khoá riêng. Nhưng nếu quên luôn cả cụm từ, tài sản sẽ mãi mãi không thể lấy lại. Vì vậy, cần sao lưu ngoại tuyến cẩn thận, thậm chí viết tay.

Bị hacker hoặc lừa đảo

Đảm bảo ví lạnh luôn ở trạng thái ngoại tuyến, tuyệt đối không lưu khoá riêng trực tuyến; từ chối nhận airdrop không rõ nguồn gốc để tránh mất tài sản. Tuân thủ nghiêm các nguyên tắc này, lợi thế an toàn của ví lạnh mới phát huy tối đa.