Bắt đầu đầu tư như thế nào? Dành cho người mới cần biết 11 cách tạo thu nhập từ tiền của bạn

Có bao nhiêu loại hình đầu tư? Câu hỏi này thường được đặt ra bởi những người muốn biết tiền của họ có thể phát triển qua những kênh nào. Đối với người mới bắt đầu, việc có kiến thức cơ bản về các lựa chọn đầu tư khác nhau là rất quan trọng để đưa ra quyết định sáng suốt.

Có những lựa chọn nào trong thế giới đầu tư?

1. Cổ phiếu – Chủ sở hữu một phần của công ty

Mua cổ phiếu có nghĩa là bạn đang mua quyền sở hữu nhỏ trong công ty niêm yết trên sàn giao dịch. Thách thức là rủi ro cao, nhưng cơ hội sinh lợi cũng lớn.

Nhà đầu tư cổ phiếu chia thành hai nhóm chính: Phân tích kỹ thuật nghiên cứu mô hình giá qua biểu đồ, và Phân tích cơ bản xem xét tình hình tài chính và kết quả hoạt động của công ty.

Ví dụ: Nếu bạn mua 100 cổ phiếu TSLA ở mức 200 USD, khi giá tăng lên 270 USD, bạn sẽ lãi 70 USD mỗi cổ phiếu, tổng cộng là 7,000 USD.

Đối với người mới, nên bắt đầu bằng việc học các kiến thức cơ bản, mở tài khoản tại các nhà môi giới có phí phù hợp, và thử giao dịch bằng tài khoản ảo trước.

2. Trái phiếu – Lợi tức cố định

Trái phiếu hay còn gọi là chứng khoán nợ là công cụ vay mượn do chính phủ, công ty hoặc tổ chức phát hành để huy động vốn. Người nắm giữ trái phiếu là chủ nợ và nhận lãi cố định theo tỷ lệ đã thỏa thuận.

Thu nhập đến từ hai nguồn: lãi hàng năm (Coupon) và lợi nhuận từ chênh lệch giá nếu bán với giá cao hơn.

Ví dụ: Đầu tư 1.000.000 VND vào trái phiếu 3 năm với lãi suất 5% mỗi năm, bạn sẽ nhận khoảng 50.000 VND lãi mỗi năm, ngoài việc hoàn trả gốc 1.000.000 VND khi hết hạn.

Người mới nên hiểu cấu trúc trái phiếu, sự khác biệt giữa trái phiếu chính phủ (rủi ro thấp, lãi suất thấp) và trái phiếu doanh nghiệp (rủi ro cao, lợi suất cao).

3. Quỹ đầu tư – Được quản lý bởi chuyên gia

Quỹ đầu tư là tập hợp tiền của nhiều nhà đầu tư, do công ty quản lý quỹ quản lý và lựa chọn tài sản. Ưu điểm là không cần số tiền lớn, nhưng vẫn có khả năng sinh lợi cao hơn gửi ngân hàng.

Các loại quỹ gồm: cổ phiếu, tiền gửi, vàng, bất động sản, trái phiếu, phù hợp với mức độ rủi ro bạn chấp nhận.

Cách tạo thu nhập: dùng như tài khoản tiết kiệm có lợi nhuận cao hoặc chọn quỹ SSF/RMF để giảm thuế.

4. ETF – Quỹ chỉ số giao dịch như cổ phiếu

Exchange Traded Fund (ETF) là quỹ chỉ số mua bán trên sàn giao dịch như cổ phiếu, có giá theo thời gian thực và vốn đầu tư nhỏ.

Ví dụ: KFUSINDX là ETF của Thái Lan đầu tư vào cổ phiếu theo chỉ số S&P 500 của Mỹ, giúp bạn “sở hữu” toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ mà không cần chọn cổ phiếu riêng.

Thu nhập đến từ: lợi nhuận từ chênh lệch giá và cổ tức từ các cổ phiếu trong chỉ số.

5. Thẻ tiền gửi (CD) – An toàn cao, lợi nhuận cố định

CD hay Certificates of Deposit là gửi tiền trong thời gian đã thỏa thuận (từ vài tháng đến vài năm), giúp có lãi suất cao hơn tài khoản tiết kiệm thông thường.

Điều đổi lại là: không thể rút tiền trước hạn mà không mất phí, lợi nhuận cố định theo cam kết từ đầu.

6. Kế hoạch hưu trí – Chuẩn bị hạnh phúc sau khi nghỉ việc

Mục tiêu là có đủ tiền để sinh hoạt sau khi nghỉ việc. Cần tính toán xem cần bao nhiêu tiền.

Công thức đơn giản: Tiền cần có = (Chi phí hàng tháng × 70% × 12 tháng) × số năm sau nghỉ hưu

Ví dụ: Bạn A 35 tuổi, nghỉ hưu ở 60 tuổi (còn 25 năm), dự kiến sống thêm 20 năm, chi phí hiện tại 30.000 VND/tháng, sẽ cần khoảng 30.000 × 70% × 12 × 20 ≈ 5 tỷ VND.

7. Lựa chọn (Options) – Đặt cược có tính toán

Options là quyền mua (Call) hoặc bán (Put) tài sản trong tương lai theo giá đã thỏa thuận. Rủi ro cao nhưng cơ hội lợi nhuận lớn.

Khuyên người mới nên tránh xa các công cụ này cho đến khi có đủ kiến thức.

8. Gói trả góp (Annuities) – Nhận tiền đều đặn

Annuities là hợp đồng trả tiền định kỳ, như trả góp mua nhà, mua xe hoặc tiết kiệm hàng tháng đều đặn.

Dùng để lập kế hoạch tài chính dài hạn và tính giá trị tiền trong tương lai.

9. Phái sinh (Derivatives) – Công cụ sinh lợi bí mật

Phái sinh là hợp đồng tài chính dựa trên tài sản tham chiếu (cổ phiếu, chỉ số, hàng hóa), mua bán qua TFEX (Thị trường hợp đồng tương lai Thái Lan).

Có thể sinh lợi trong cả thị trường tăng và giảm, phù hợp với người có kiến thức và kinh nghiệm.

10. Hàng hóa (Commodities) – Đầu tư vào tự nhiên

Đầu tư vào năng lượng, kim loại, nông sản như dầu mỏ, vàng, gạo, trái cây.

Ví dụ: Khi OPEC quyết định giảm sản lượng dầu, giá WTI tăng từ 80 USD lên 83 USD.

Ưu điểm: đa dạng, chống lạm phát Nhược điểm: biến động cao, dao động gấp khoảng 2 lần cổ phiếu và 4 lần trái phiếu.

11. Đầu tư pha trộn – Không bỏ tất cả trứng vào một giỏ

Kết hợp nhiều loại hình đầu tư để giảm rủi ro và tăng khả năng sinh lời.

Các bước cho người mới muốn bắt đầu đầu tư

Xác định mục tiêu: Đầu tư để làm gì: thu nhập phụ, tích lũy hưu trí hay tăng vốn?

Hiểu rủi ro: Bạn chấp nhận rủi ro mức nào? Người trẻ có thể chấp nhận rủi ro cao hơn người gần nghỉ hưu.

Học hỏi: Đọc sách, bài viết, theo dõi tin tức tài chính. Không cần vội vàng.

Chọn nền tảng: Phù hợp và có quản lý tốt.

Thử nghiệm: Bắt đầu với số tiền nhỏ hoặc dùng tài khoản ảo trước khi đầu tư thật.

Theo dõi và điều chỉnh: Kiểm tra kết quả đầu tư đều đặn, không phải hàng ngày nhưng cần thường xuyên.

Những điều nhà đầu tư cần ghi nhớ

🔸 Hiểu rõ về tài sản đầu tư: Không nên đầu tư vào thứ mình không hiểu.

🔸 Phân tán đầu tư: Đừng bỏ tất cả trứng vào một giỏ.

🔸 Kiểm soát cảm xúc: Đừng quyết định vội vàng vì thị trường biến động.

🔸 Có kế hoạch dự phòng: Khi thị trường không như mong đợi.

🔸 Đầu tư dài hạn: Đầu tư tốt thường mang lại kết quả trong dài hạn, không phải ngày một ngày hai.

🔸 Tham khảo ý kiến chuyên gia: Nếu không chắc chắn, hãy xin lời khuyên từ cố vấn tài chính.

Tóm lại: Có bao nhiêu loại hình đầu tư và làm thế nào để chọn?

Đầu tư có nhiều phương pháp và mỗi phương pháp phù hợp với từng người dựa trên kiến thức, mục tiêu, mức độ rủi ro và thời gian đầu tư.

Điều quan trọng là chọn đúng với bản thân, đừng theo đám đông hay nghe người khác nói. Người đầu tư hiểu rõ về tài sản mình chọn sẽ có khả năng tạo ra thu nhập đều đặn và phòng tránh rủi ro tốt hơn.

Hãy bắt đầu hôm nay bằng cách tự học để hiểu rõ chính mình rồi từ đó chọn kênh đầu tư phù hợp nhất với bạn.